ISSN 2299-
www.komentatoreuropa.pl
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku w pałacu Saskim ulokowano Sztab Generalny Wojska Polskiego. Działał w nim także zespół pod dowództwem podpułkownika Jana Kowalewskiego, który złamał bolszewickie szyfry, co przyczyniło się do zwycięstwa nad Armią Czerwoną w wojnie z 1920 roku. W 1923 roku przed budynkiem od strony placu Saskiego ustawiono pomnik księcia Józefa Poniatowskiego. Dwa lata później arkady pałacu Saskiego zostały wybrane przez władze Polski jako miejsce lokalizacji Grobu Nieznanego Żołnierza, którego odsłonięcie odbyło się 2 listopada 1925 roku. W latach 1930–1937 pałac Saski był siedzibą Biura Szyfrów – w grudniu 1932 roku trzech współpracujących z nim matematyków: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski dokonało w murach budynku pierwszego złamania kodu niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma. W 1938 roku należące do Tadeusza Czosnowskiego Biuro Budowlane T. Czosnowski i Ska dokonało gruntownego remontu elewacji pałacu.
Po wybuchu II wojny światowej, w wyniku kapitulacji Warszawy we wrześniu 1939 roku pałac zajął Wehrmacht Jak w przypadku innych tego typu obiektów Pałac Saski został najpierw przez Niemców splądrowany i rozgrabiony z wystroju wewnętrznego. Choć duża część zabytku już znajdowała się wówczas w gruzach Niemcy prowadzili przez prawie dwa tygodnie prace, polegające na wierceniu otworów w gmachu. W dniach 27–29 grudnia 1944 roku gmach został wysadzony w powietrze przez żołnierzy niemieckich. Ocalał tylko fragment arkad z Grobem Nieznanego Żołnierza. Wysadzenie przez Niemców Pałacu Saskiego miało związek z wydanym ustnie przez Adolfa Hitlera rozkazem Heinrichowi Himmlerowi na wieść o rozpoczęciu powstania w dniu 1 sierpnia 1944 r.: „(...)każdego mieszkańca należy zabić, nie wolno brać żadnych jeńców. Warszawa ma być zrównana z ziemią i w ten sposób ma być stworzony zastraszający przykład dla całej Europy(...)”.
Niemiecki “Bild” w 2019 roku przypominał o zbrodniach i zniszczeniach dokonanych
przez Niemców w Polsce. Podkreślił, że co szósty mieszkaniec 35-
Niemieccy politycy bardzo często i chętnie wiele mówią, jak im przykro, że Polska poniosłastraty w wyniku wojny. Powtarzają również że jest im przykro, że Niemcy dopuścili się wielu zbrodni i dokonali wielu zniszczeń i o tym doskonale wiedzą. Słowa te łatwo wypowiadać, bo nic w zasadzie Niemców nie kosztują. Ale faktem jest, że to niemieccy okupanci zniszczyli podczas II wojny światowej niemal całą Warszawie i Pałac Saski. Pokrycie szkód, a tym samym kosztów odbudowy Pałacu, przez niemiecki rząd odbydowy chociażby tylko tej budowli byłoby pożadanym gestem. Na pewno ważniejszym niż tylko słowa, słowa, słowa....Ale niemiecki rząd i część im spolegliwych dziennikarzy są głusi na płynące z Polski apele. Nawet konkluzja w Bildzie była taka, że „stronie polskiej nie pozostaje nic innego, jak rozgrywanie „wybuchowej karty”, jaką są reparacje, w stolicy Niemiec Berlinie. Skupianie się na powtarzanie jak mantry, że już wszystko jest „załatwione” do niczego nie prowadzi.
https://www.dw.com/pl/bild-
78 rocznica wysadzenia przez Niemców Pałacu Saskiego w Warszawie. „Bild” już w 2019 roku zastanawiał się, czy Niemcy nie powinni wesprzeć przynajmniej odbudowy tej budowli?
(30.12.2022)Pałac Saski w Warszawie, jak wiele innych zabytków w Polsce, został przez Niemców zniszczony podczas wojny. w dniach 27–29 grudnia 1944 roku gmach został wysadzony w powietrze przez żołnierzy niemieckich. Ocalał tylko fragment arkad z Grobem Nieznanego Żołnierza. To w tym zniszczonym na rozkaz Hitlera pałacu trzech współpracujących z nim matematyków: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski dokonało w murach budynku pierwszego złamania kodu niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma.
HISTORIA
